Vertaling van 'Was passiert im Gehirn von Stotternden?' Bron: SpiegelOnline)

De meeste stotteraars kunnen zonder problemen zingen of gedichten reciteren. Waarom functioneert het spreken niet?
 
Waarom kunnen sommige mensen sommige woorden niet vloeiend uitspreken? Wetenschappers hebben het lang over deze vraag gehad. Nauwkeuriger beeldvormingstechnieken maken het gemakkelijker om te zien welke structuren en functies veranderd zijn in de hersenen.
Om te beginnen zijn er genetische redenen. Aan de andere kant zijn de veranderingen gebaseerd op het feit dat het brein zich heeft aangepast en probeert het tekort te compenseren.
Bij de meeste mensen zijn de spraak- en spraakhersenregio's te vinden in het linkerbrein. Bij mensen die stotteren wordt daar de zogenaamde grijze massa afgenomen. Gebieden van het centrale zenuwstelsel die rijk zijn aan zenuwcellichamen. Bovendien zijn bepaalde vezelbanen zwakker en verbinden ze de verschillende spraakgebieden in de hersenen. Zo zijn de gebieden die verantwoordelijk zijn voor het plannen en uitvoeren van spraakbewegingen mogelijk minder goed in staat om te communiceren met gebieden die verantwoordelijk zijn voor zogenaamde auditieve feedback, zoals het horen van de eigen taal.

Waarom stotteren niet altijd voorkomt

Elke spreken is een fijn afgestemd kunstwerk: gedurende het praten horen we onszelf en plannen we alvast de volgende lettergreep. "bij mensen die stotteren schijnt vooral deze horen-en-terugmelding niet goed in de spreekmotorische planning ingepast te zijn. zegt Katrin Neumann, hoofd van de afdeling Phoniatrics en kinderaudiologie in het St. Elisabeth Ziekenhuis van de Ruhr-Universität Bochum. De interactie tussen de verwerking van de sensorische indrukken en de spiercontrole raakt in de war.

Als stotteraars met een koptelefoon worden 'verdoofd' of als hun eigen spraak wordt vertraagd, spreken ze meestal vloeiend. Omdat de vezelverbindingen in de linkerzijde van de hersengebieden verzwakt zijn, springt de rechterhersenhelft blijkbaar bij - en probeert deze zo mogelijk te compenseren. De rechterhersenhelft is actiever in stotterende spraak dan niet-stotterende spraak.

Maar de compensatie lukt niet altijd. Onder stress bijvoorbeeld, raakt het fragiele systeem vaak uit balans. Hetzelfde geldt voor een autoradio met een slechte ontvangst, zegt neurofysioloog Martin Sommer van de universiteit van Göttingen: "Als er een extra storing optreedt, bijvoorbeeld door een tunnel of een huis, is de kwaliteit van de verbinding niet langer voldoende en het verzwakte systeem stort tijdelijk in. Dit verklaart ook waarom stotteren niet altijd voorkomt.

Hoe de kritieke punten in de hersenen kunnen worden beïnvloed

Het past ook in dit zeer vereenvoudigde model dat het zingen of reciteren van gedichten goed werkt voor de meeste stotteraars. Een reden hiervoor kan zijn dat de melodie of de maat als een soort externe pacemaker de hersenen helpt om de verschillende gebieden in de juiste timing te activeren. Recente studies suggereren dat de hersenstructuren al zichtbaar zijn in de kindertijd.

De bevindingen van deze beeldvorming hebben tot nu toe de stottertherapie niet direct beïnvloed. "Maar we leren langzaam wat er speelt in de kritieke gebieden van de hersenen en hoe ze selectief kunnen worden beïnvloed", zegt Sommer. Zo werden in een studie parallel aan de spraaktraining op onderwerpen specifieke hersengebieden met elektriciteit gestimuleerd. Er moet worden getest of de effecten van de therapie langer duren. De publicatie is in behandeling.

Het goede: door effectieve therapieën kunnen de eigenaardigheden in de hersenen van stotteren op zijn minst gedeeltelijk worden veranderd. Dit is nu detecteerbaar.

Projectmatige en/of structurele samenwerkingsverbanden met

Logo Ieder(in) Logo UWV Logo Justitie en Veiligheid Logo Start Foundation logo incluvisie