Bron: "Die Reanimation der Psychosomatik"
Auteur: J. Kollbrunner
Vrije vertaling: D. Zeggelaar
In het boek “Die Reanimation der Psychosomatik” wordt het volgende experiment genoemd.
In een experiment liet Alex Bavelas zien hoe complexe theorieën kunnen ontstaan en hoe zij eenvoudige theorieën overheersen. In zijn experiment liet hij proefpersonen leren om diapositieve gezonde huidcellen van aangetaste huidcellen te onderscheiden. Hiertoe richtte hij twee groepen met proefpersonen in.
Aan de eerste groep proefpersonen werd bij iedere afgegeven “diagnose” op een juiste manier weergegeven of hun diagnose ‘goed’ of ‘fout’ was. Deze groep haalde al gauw een hoge score op het aantal juiste treffers. Dit, omdat zij eenvoudige verklaringen vonden voor het onderscheiden van gezonde cellen en aangetaste cellen. In korte tijd leerden zij veel over huidcellen. Bij de tweede groep proefpersonen werd echter willekeurig de gegeven “diagnose” met ‘goed’ of ‘fout’ beoordeeld. Waarbij gaandeweg steeds vaker ‘goed’ werd aangegeven, ongeacht of hun diagnose werkelijk goed of fout was. Logischerwijs konden zij weinig leren over huidcellen, maar zij ontwikkelden complexe regels en verklaringen voor hun “diagnose”.
Naderhand presenteerden vertegenwoordigers van beide groepen hun gevonden theorieën aan elkaar. De groep met de eenvoudige verklaringen (en de hoogste score aan juiste treffers) waren zo onder de indruk van de complexe theorie van de groep met de (foute) complexe verklaringen, dat zij in het vervolg van het onderzoek hun complexe theorie overnamen en dien ten gevolge meer fouten in hun diagnoses maakten dan daarvoor.
Deze bevindingen stemmen tot nadenken, want dit duidt er op dat mensen die van iets weinig verstand hebben, uit hun behoefte om iets te begrijpen, complexe theorieën ontwerpen die superieur worden gehouden aan de eenvoudige theorieën van mensen die wel verstand van zaken hebben.
Kortom: een imposante complexe theorie hoeft niet beter te zijn dan een eenvoudige theorie.
