Het zou vanzelfsprekend moeten zijn, maar pas sinds januari 2016 geldt in Nederland het VN verdrag "Verdrag inzake de rechten van personen met een handicap" kortweg VN verdrag Handicap. Dat verdrag is al bijna 10 jaar geleden door de VN-raad in New York aangenomen. Er was veel nodig om ook onze Tweede Kamerleden te overtuigen. Wat betekent dit verdrag voor kinderen en studerende jongeren die stotteren? En, wat betekent dat voor bij- en omscholing als je de arbeidsmarkt betreden hebt?
Gelijke toegang tot onderwijs bij stotteren
Het tweede lid van artikel 24 vinden we van toepassing:
"personen met een handicap toegang hebben tot inclusief, hoogwaardig en gratis basisonderwijs en tot voortgezet onderwijs en wel op basis van gelijkheid met anderen in de gemeenschap waarin zij leven"
Omdat we de volgende signalen ontvangen
- Ons kind stottert sinds kort en de juf of meester adviseert ons een lager schooladvies omdat het anders in combinatie met het stotteren wel eens te zwaar zal worden.
Hoe goed bedoeld ook, maar het kind krijgt hierdoor niet op basis van gelijkwaardigheid het passende schooladvies. Verder leren, onder het niveau dat het kind aankan, is juist erg frustrerend. Die frustratie geeft spanning waardoor het kind juist méér gaat stotteren. Bovendien komt op een hoger onderwijsniveau vaak minder voor dan op een lager onderwijsniveau. - De ontwikkeling van de kleuter of kind verloopt minder dan gemiddeld en het kind stottert de laatste tijd wat meer.
Er wordt geadviseerd om een groep langer te laten duren (kleuterverlenging) of een jaar over te doen (zittenblijven) omdat het kind stottert.
Ook op deze manier wordt het gelijkheid beginsel geschonden, wegens stotteren. Bovendien zal het kind z'n vriendjes verlaten en zich mogelijk vervelen in de les, omdat het de stof al grotendeels beheerst. Dit beide leidt tot frustratie bij het kind en extra spanning, waardoor het stotteren juist verergert.
Zijn er ándere goede redenen om het kind niet te laten doorstromen en stottert het kind toevallig ook, dan is dit een ander verhaal.
Loopt u tegen soortgelijke of andere problemen aan op school? Neem dan met ons contact op!
Gebruik van communicatiemethoden en -middelen op school
Het derde lid c van artikel 24 vinden we ook toepasselijk:
"waarborgen dat het onderwijs voor personen, en in het bijzonder voor kinderen, die blind, doof of doofblind zijn, plaatsvindt in de talen en met de communicatiemethoden en -middelen die het meest geschikt zijn voor de desbetreffende persoon en in een omgeving waarin hun cognitieve en sociale ontwikkeling worden geoptimaliseerd."
- Wordt het geaccepteerd als je voor je talen een overdreven spreektechniek toepast en daardoor lastig accenten goed kunt leggen?
- Lukt het toepassen van een spreektechniek wel in zowel de eigen als een vreemde taal?
- Mag je een spraakcomputer gebruiken omdat dit het spreken voor jou veel gemakkelijker maakt? Mag dat zowel in je eigen als in de vreemde taal?
- Dit betekent ook dat je:
- een (Powerpoint-)presentatie thuis mag inspreken en voor de klas mag afspelen.
- een mondeling examen schriftelijk af mag leggen, waarbij bij 'talenvakken' een mogelijkheid moet zijn om te horen hoe jij die taal uitspreekt. Bijvoorbeeld door thuis in je eentje een opname te maken waarin je een tekstje hardop voorleest (mensen die stotteren, stotteren veel minder als zij alleen zijn)
- een hulpmiddel (bv. spraakapp) mag gebruiken in situaties waarin vloeiende spraak nodig is.
- een kind een leestest alleen met de juf of meester fluisterend af mag leggen en op grond van die uitslag in een leesgroepje wordt ingedeeld. (Mensen die stotteren, stotteren veel minder als zij fluisteren). Een kind mag dus niet op grond van stotteren in een lager leesgroepje worden geplaatst.
- Op grond van het 'VN-verdrag Handicap' is het daarom verboden:
- om iemand die stottert op basis van het stotteren een lager cijfer toe te kennen, bv. omdat een presentatie niet vloeiend ging. Kijk niet naar hóe iemand iets zegt, maar beoordeel alleen de inhoud!
- iemand die stottert voor een opleiding of stage af te wijzen, omdat die niet snel genoeg commando's uit kan spreken. Commando's kunnen in een spraakapp (bv. op de smartphone) ingeprogrammeerd worden en met één druk op de toets uitgesproken laten worden. Ook voor in het onderwijs vergoedt het UWV spraakhulpmiddelen voor leerlingen en studenten die in hevige mate stotteren.
We vinden dat op basis van dit VN verdrag er veel meer mogelijk moet zijn voor leerlingen en studenten die stotteren.
Wat is jouw ervaring? Via het menu contact vernemen we het graag!
