VN-verdrag Handicap en stotteren
Het VN-verdrag voor de rechten van mensen met een beperking is een belangrijk instrument om de inclusie en participatie van deze groep te bevorderen. Nederland heeft dit verdrag in 2016 geratificeerd en stelt voor de komende 16 jaar een meerjarenplan op, hoe de maatschappij aan te passen, zoals het in dit VN-verdrag bedoeld is. Dit meerjarenplan wordt 'Nationale Strategie' genoemd. Deze strategie bevat speerpunten op diverse terreinen zoals: toegankelijkheid, werk, onderwijs en zelfstandig wonen.
Communicatiebarrières en Inclusiviteit: Evaluatie van de Nationale Strategie
Hoewel deze strategie een goede stap is, schiet het nog te kort op een aantal punten. Zo worden tal van beperkingen genoemd, maar de groep mensen met een spraakbeperking ontbreekt. Dit, terwijl het VN-verdrag handicap ook hun rechten moet borgen en ook vanuit die doelgroep duidelijke input is geleverd. Een afsluitende samenvatting tijdens de eerste Nationale Strategiedag is door een bestuurslid van Stichting Support Stotteren, hoorbaar stotterend, plenair verzorgd.
Het artikel "Gelieve niet te stotteren op ons inclusieve kantoor" maakte al vele tongen los. Het onderzoek werd op 14 december aan Daan de Kort (VVD) aangeboden.
Deze ontluisterende verkenning konden we samen met Steven de Jong en met ondersteuning van StartFoundation uitvoeren.
Met dit onderzoek en de signalen die we krijgen voelen we ons gesterkt om verder te gaan.
Herken jij je in dit onderzoek
Lees meer: Ervaringen stotter(on)vriendelijkheid arbeidsmarkt gedeeld met Tweede Kamer
Eén procent van de bevolking komt ook met therapie niet van het stotteren af. Zij leren daarmee leven, maar werkgevers blijven hen erop afrekenen. Dat is discriminatie, betoogt Steven de Jong.
Het is onaanvaardbaar dat er van mensen die stotteren nog steeds verwacht of zelfs geëist wordt dat ze vloeiender leren spreken, klonk het vorig jaar in een verklaring van tientallen stotterverenigingen wereldwijd. In hun Declaration of the Right to Stutter vroegen zij op Wereldstotterdag (22 oktober) aandacht voor de ervaring dat zij compleet vergeten worden in de roep om diversiteit en inclusie.
Die verklaring raakte mij. Als hevige stotteraar kon ik meestal mijn weg vinden, maar zodra het serieus werd (studieadviezen, sollicitaties, functioneringsgesprekken) werd mij ingewreven toch echt wat aan het stotteren te doen. Zodra er weer een ‘wondermethode’ in het nieuws was, voelde Jan en alleman zich geroepen mij deze met klem te adviseren. Ik liet mij duizenden euro’s uit de zak kloppen door therapeuten, logopedisten en coaches. Ik deed er alles aan om ervanaf te komen. Niets hielp.
Lees meer: Gelieve niet te stotteren op ons inclusieve kantoor
Mag je anders behandeld worden dan iemand die niet stottert? Het antwoord hierop is een dikke 'Nee!'
Ook stotteren valt onder het internationale 'VN-verdrag Handicap', dat de rechten van mensen met een handicap regelt. De exacte tekst is in de Nederlandse vertaling VN-verdrag Handicap na te lezen. Lees je liever de oorspronkelijke bron? Lees dan hier de Engelse versie van het VN-verdrag Handicap.
Medisch model versus sociaal model
Móet iemand die stottert, vloeiend spreken? En, kan dat wel altijd? Of, maak je de situatie zodanig geschikt, dat stotteren nauwelijks meer belastend is?
Vroeger ging men uit van het 'medisch model': diegene met een beperking moet zorgen dat de beperking verdwijnt. Dit zou fijn zijn, maar is niet altijd haalbaar, ondanks gevolgde stottertherapieën. Tegenwoordig kantelt het beeld naar het 'sociaal model'. Met gebruik van hulp(middelen) veranderen we de situatie, zodat ook iemand die stottert prima op spraakrijke taken kan functioneren.
In onderstaande video legt Mari Sanders het verschil tussen het sociaal en medisch model uit, als belangrijke uitgangspunten van het VN-verdrag Handicap.
Bron: (Alliantie VN-verdrag Handicap)
- Hoe de denkbeelden 'medisch model' en 'sociaal model' zijn ontstaan, is te lezen in het artikel 'Het sociale en het medische model' van Andries Hiskes.
- Meer leren over het VN-verdrag Handicap? Volg deze gratis e-learning van de Alliantie VN-verdrag Handicap.
Toezicht op uitvoering VN-verdrag handicap
Het College voor de Rechten van de Mens houdt toezicht op de naleving van het verdrag en de manier waarop het verdrag in de praktijk wordt gebracht. Er is ook een internationale toezichthouder. Dat is een VN-commissie (United Nations Human RIghts Committee). Nederland moet aan deze commissie rapporteren over de implementatie van het verdrag. (Bron: Patiëntenfederatie).
Naast de officiële rapportage stellen (organisaties van) mensen met een handicap een 'schaduwrapportage' op, hoe mensen met een handicap de situatie zelf in het echt ervaren. Ook deze schaduwrapportage wordt aan de VN-commissie aangeboden. Mede op basis van deze rapporten toetst het VN-comité in welke mate Nederland aan het VN-verdrag voldoet, wat er verbeterd kan worden en komt met een rapportcijfer.
Meer uitleg over het 'VN-verdrag Handicap' is te vinden op de onderstaande websites:
